Altijd al willen weten wat een Gangesgaviaal is? Je ziet regelmatig de term A-Quiz passeren maar weet niet precies wat het juist is? Dan is dit the place to be. Hier staan namelijk heel wat begrippen kort uitgelegd, zodat je op de volgende quiz alvast kan meepraten over Stardusterkes, Gazettenvragen en Dr. Staf.

AAA-quiz: Overdrijving gebruikt door iemand om aan te geven dat de gewone classificatie niet volstaat. In dit geval dus dat de quiz 3x moeilijker was dan een gewone A-Quiz.

Actuanota's: Quizzers kunnen veel van hun kennis uit de actualiteit halen. Niet alleen is er de "pure actua" (meestal zaken zonder echte eeuwigheidswaarde, die dus enkel een beperkte tijd gevraagd - kunnen - worden), maar door de actualiteit te volgen kan men ook veel bijleren over zaken waar door een actua-gebeurtenis wat meer duiding bij gegeven wordt. Hiervan kan men nota's nemen/bijhouden, die dan op regelmatige basis bekeken worden.

Alfabet-ronde: Ronde waarin elk antwoord begint met een andere letter van het alfabet. Om een "rond" getal voor de totaalscore te bekomen wordt vaak 1 letter open gelaten. De organisator kan kiezen om de vragen in volgorde te stellen, of juist door elkaar (wat de moeilijkheidsgraad verhoogt). Kan gecombineerd worden met een fotoronde. Varianten met het alfabet als eindletter e.d. bestaan ook.

A-Quiz: Classificatie van de moeilijkheidsgraad van een quiz. Voor meer uitleg, zie ABCDE-Niveau

Beroepsquizzer (ook: Professionele quizzer): Typische benaming van buitenstaanders gegeven aan regelmatige quizzers. Tot nader order zijn er in België echter geen quizzers die de kost verdienen met hun hobby (in tegenstelling tot bijvoorbeeld Kevin Ashman en Olav Bjortomt in Groot-Britannië).

B-Quiz: Classificatie van de moeilijkheidsgraad van een quiz. Voor meer uitleg, zie ABCDE-Niveau

BQB: BQB is de afkorting voor de Belgische QuizBond. Dit is een vzw, opgericht in september 2011, die een centraal aanspreekpunt wil zijn voor alles wat te maken heeft met quizzen in Vlaanderen (België) en quizzend Vlaanderen wil verenigen.

British style quizzing: De Vlaame stijl van quizzen wordt dikwijls omschreven als "vragen naar de meest onbekende dingen". In British Style Quizzing daarentegen wordt vaak gevraagd naar ontzettend beroemde personen, aan de hand van een detail ('little known facts') uit hun leven/werk.

Buzzerquiz: Soort quiz die het dichtst in de buurt van televisieformats zoals Blokken komt. Meestal gespeeld in duo of individueel. Bedoeling is om als snelste af te drukken, waarna de vraag correct beantwoord moet worden. Indien dit niet gebeurt hebben de overgebleven deelnemers nog de kans om af te drukken en te antwoorden. Succes vooralsnog beperkt omwille van beperkte beschikbaarheid aan buzzersystemen.

Cascadevraag: Een vraag die bestaat uit 3 delen, op het einde van een ronde. Men begint de vraag te lezen, en nadat beperkte info is gegeven, wordt gevraag of iemand al wil antwoorden en afgeven. Nadien volgt nog wat meer info, en ook weer de mogelijkheid om af te geven. Daarna volgt het finale stuk van de vraag, met meestal genoeg info om de vraag te beantwoorden. Des te sneller er afgegeven wordt, des te meer punten men verdient.

Concept-ronde:: Voornamelijk gebruikt voor geavanceerde linkrondes waarbij de antwoorden niet zozeer gelinkt zijn als wel passen binnen 'concept'. Mooie voorbeelden zijn een 'Zeeslag'-ronde waarbij elk antwoord bestond uit een samenstelling van een letter en een cijfer, bijvoorbeeld 'K3' of 'Been' (B1). Bij elke lettercombinatie werd vermeld of het 'raak' was of niet op een vooraf uitgedeelde Zeeslag-kaart, zodat men een extra tip had over welke velden wel of niet in aanmerking kwamen.

C-Quiz: Classificatie van de moeilijkheidsgraad van een quiz. Voor meer uitleg, zie ABCDE-Niveau

Diversiteit: De diversiteit van een quiz is dikwijls een heikel punt. Een organisator/opsteller mag absoluut zijn eigen accenten leggen, maar dit beperk je best zodat dit nooit als storend ervaren kan worden. Diversiteit bekom je door vragen te stellen over de meest uiteenlopende onderwerpen, en zelfs binnen die onderwerpen nog te variëren (bvb geen 10 voetbalvragen bij sport, niet enkel europese of vlaamse onderwerpen bij aardrijkskunde). Zodoende zal de diversiteit van je quiz voor de meeste quizzers wel in orde zijn.

D-Quiz: Classificatie van de moeilijkheidsgraad van een quiz. Voor meer uitleg, zie ABCDE-Niveau

Dr. Staf: Dokter Staf Dujardin is 1 van de kleurrijke figuren uit de Vlaamse Quizwereld. Deze huisdokter uit Knokke-Heist, kapitein van quizploeg Alzheimer én bondscoach (met wisselend succes) van de Nationale Quizploeg sinds het EK 2004, heeft over alles aangaande quizzen een uitgesproken mening. Hij schuwt het breed verkondigen van die mening dan ook niet. Bovendien is hij een veelgevraagd voorspeler van quizzen. Love him or Hate him, zijn fratsen, financiële status en politieke meningen kan u alleszins uitgebreid volgen op het LosFlippos-forum.

Drankbonnetjes: Waar het vroeger nog regelmatig gebeurde dat je op voorhand bonnetjes moest kopen waarmee je dan tijdens de quiz je drank kon betalen, is het nu meer en meer de gewoonte om alles pas achteraf af te rekenen. Drankbonnetjes worden over het algemeen niet als positief ervaren, omdat je haast nooit exact zo veel verbruikt dan je gekocht hebt. Een oplossing hiervoor kan zijn dat de gekochte (en overgebleven) bonnetjes na afloop door de organisatie teruggenomen (en -betaald) worden.

Duo: Wanneer bij de analyse van de antwoorden van een quiz blijkt dat een antwoord slechts door 2 ploegen gekend was, spreekt men van een "Duo".

Eeuwigdurende quiz: 1 van de populaire onderdelen van het LosFlippos-forum. Per onderwerp kan je vragen stellen en beantwoorden. Wie als eerste correct antwoordt, mag de volgende vraag stellen.

E-Quiz: Classificatie van de moeilijkheidsgraad van een quiz. Voor meer uitleg, zie ABCDE-Niveau

Filippine-ronde: Deze ronde hanteert het principe van een filippine-puzzel. Dit wil zeggen dat bij elk antwoord aangegeven wordt welke letters van die antwoorden bijgehouden moeten worden (adhv cijfers). Alle verzamelde letters moeten dan in een rooster ingevuld worden (op de plaats van de cijfers), waardoor een vraag gevormd wordt. Het antwoord op deze vraag dient meestal ook gegeven te worden.

Flyer: Op de meeste quizzen word je overstelpt met papieren. Niet alleen van de organisatie, maar ook van deelnemers, die hun eigen quiz willen aankondigen en in the picture zetten. Daartoe delen ze per tafel een papier (A4 of A5) uit met de nodige info. De meeste ploegen rekenen per quiz op voldoende flyers om zelf geen kladpapier te moeten meebrengen. De achterkant van de flyers wordt immers doorgaans als kladpapier gebruikt.

Forumquizzer: Pejoratieve term voor een quizzer die zeer veel of bijna alle antwoorden kan produceren op vragen die gesteld worden op het LosFlippos-forum, maar veel minder goed presteert op quizzen waar hij/zij in levende lijve aanwezig is. Zal niet snel toegeven dat hij/zij antwoorden opzoekt via zoekmachines.

Full House: Wanneer bij de analyse van de antwoorden van een quiz blijkt dat een antwoord door alle ploegen gekend was, spreekt men van een "Full House". Zulke antwoorden zitten best niet te veel in je quiz, het is immers de bedoeling dat ploegen zich kunnen onderscheiden en het verschil met de concurrentie kunnen maken. Anderszijds betekent een full house niet dat iedereen van elke ploeg het antwoord wist. Op als gemakkelijk aangekondigde quizzen zijn zulke vragen dus geen ramp. Hoed je als organisator wel voor Pinocchio-vragen.

F-Quiz: Overdrijving gebruikt door iemand om aan te geven dat de gewone classificatie niet volstaat. In dit geval dus dat de quiz nog makkelijker was dan een gewone E-Quiz.

Gangesgaviaal: Deze term wordt gebruikt om aan te geven dat een vraag/antwoord in de loop der jaren reeds zo vaak de revue passeerde, dat ze intussen al van bij aanhef van de vraag door de meerderheid van de ploegen beantwoord kan worden. Wat voor quizzers een Gangesgaviaal is, is voor de meeste niet-quizzers nog steeds een moeilijk iets. Je kan het dus beschouwen als een weggever-voor-quizzers. In tegenstelling tot de meeste Gangesgavialen, is het antwoord "Gangesgaviaal" zelf geen Gangesgaviaal, in tegenstelling tot wat de bedenker van deze term beweert :). (Bedenker: Reimond Eycken van Bosuilen / Blues Brothers)

Gastspeler: Wanneer ploegen onvolledig zijn, gaat men - om een uitschrijving te vermijden - op zoek naar een gastspeler. Dit is dus een invaller van een quizploeg, die zowel uit de vrienden/kennissenkring kan komen als uit de quizwereld. Een populair medium om gastspelers te zoeken is de Zoekertjes-board op het LosFlippos-forum. Plaats daar je zoekertje en wie weet krijg je wel een topquizzer als gastspeler aan je tafel.

Gat-vraag/Gat-quiz: Pejoratieve term voor een quiz met vele als slecht beschouwde vragen. Vraag je naar veel extreme trivia, stel je korte, oninteressante vragen of gokvragen, zitten er fouten in je vraagstelling, zijn er meerdere antwoorden mogelijk en doe je proevertjesrondes als er quizploegen aanwezig zijn, zal je quiz al gauw als een 'gat-quiz' worden beschouwd. Quizzers willen getest worden op kennis en liefst iets interessants bijleren. Heeft dus niet zozeer iets met de organisatie als wel met de inhoud van de vragen te maken.

Gazetten-vraag/Gazetten-Quiz: Een vraag of een quiz die duidelijk geïnspireerd werd door de krant van de afgelopen week of maand. Op zich is er niets mis met dergelijke vragen, maar zoals met zo veel dingen is het ook hier het geval dat overdaad schaadt.

Gelegenheidscollectief: Een gelegenheidscollectief is een samengestelde ploeg van (top)quizzers die éénmalig of sporadisch met die ploeg een quiz beslechten. Dit kan gebeuren onder een ploegnaam die reeds bestaat, maar kan evengoed met een geheel nieuwe ploegnaam. Niet te verwarren met Gelegenheidsploeg.

Gelegenheidsploeg: Onder gelegenheidsploegen verstaan we die ploegen die bestaan uit quizzers die slechts enkele keren per jaar (meestal lokaal) quizzen. Niet te verwarren met Gelegenheidscollectief.

Gesponsorde quizploegen: De meeste quizploegen zijn een groep vrienden, collega's, gelijkgestemden of iets dergelijks. Er zijn ook een paar quizploegen die het aangename aan het nuttige koppelen, en hun ploegen laten sponsoren. Typisch is dat de ploegnaam dan veranderd wordt naar de merknaam waarvoor ze reclame willen maken. Tot nu toe is gebleken dat vooral bierbrouwers niet weigerachtig staan tegenover dergelijke vorm van sponsoring. Voorbeelden: Malheur en Vicaris.

Globo: Wanneer bij een gewone nog een extra opdracht hoort (hetzij op papier uitgedeeld, hetzij duidelijk losstaand van de rest van de ronde, spreekt men van een globo(ronde). Globo's behandelen meestal 1 specifiek thema. Populaire vragen voor globo's zijn (meestal 5) vlaggen, automerken, schilderijen, bomen, maar er zijn ook meer geïnspireerde voorbeelden te vinden als 'vermoorde celebrities', 'binnenstaten' of 'bekende neuscorrecties' , ...

Interne solo: Wie bij een vraag als enige aan tafel (en dus in de ploeg) het antwoord weet, scoort een zogenaamde interne solo. Voor sommige quizzers is dit een belangrijke indicatie voor het spelplezier op een quiz. Het is immers leuk punten te scoren die je ploeg anders niet had, en daarbij nog eens de bewonderende blikken van je ploegmaats te ondergaan. Ook wel tafelsolo genoemd.

IQA: Gangbare afkorting van de Internationale Quiz Federatie (International Quizzing Association). Opgericht in 2003 door de Belg Steven De Ceuster en de Britten Chris Jones en Jane Allen. De IQA heeft als doel de status van het quizzen op te waarderen tot dat van andere denksporten zoals schaken, dammen en bridge. Het is een vzw die optreedt als federatie van nationale of regionale quizorganisaties. Ze is verantwoordelijk voor de organisatie van het WK, EK (in samenwerking met een lokale host), en verschillende nationale events.

Joker: Systeem waarbij je een 'joker' kan inzetten op een bepaalde ronde, waarna je punten op die ronde verdubbeld worden. Organisatoren dienen op te letten dat jokerrondes telkens op evenveel punten staan. Wordt meestal maar matig geapprecieerd door quizploegen, vooral indien de joker grote verschillen veroorzaakt (bijv door in moeilijkheidsgraad zeer verschillende rondes). Maakt het bijhouden van de tussenstand moeilijker, tenzij de punten van de jokerronde pas op het einde van de quiz worden toegevoegd.

Jury: Op een quiz is de jury van essentieel belang. Zij zorgen immers voor de verbetering en puntentoekenning, en zijn er dus verantwoordelijk voor dat er op het einde van de avond een winnaar is. Ze kunnen door hun beslissingen voor discussie en zelfs wrevel zorgen, maar zoals 1 van de oudste quizregels geldt: De jury heeft steeds het laatste woord. Vaak wordt dit verkeerd geïnterpreteerd als 'De Jury heeft altijd gelijk'. Een goede jury ziet waar nodig haar eigen fouten in en annuleert desnoods de vraag of kent punten toe voor alternatieve correcte antwoorden.

JZ-quiz: Een Jonge Zakken-quiz. Deze quizzen kenmerken zich door vragen die zich eerder in de interessesfeer van de jeugd bevinden. Zo komen doorgaans games, niche-muziek (house, metal, rap, ...) en internet-gerelateerde zaken aan bod. Op dit soort quizzen scoren de oudere ploegen meestal niet zo goed. Tegengestelde van een OZ-quiz.

Koppenreeksen: Pejoratieve beschrijving van een tafelronde waar enkel personen gevraagd worden. Dit komt meestal de diversiteit van een tafelronde niet ten goede, in tegenstelling tot een ronde met naast enkele personen ook wat fauna & flora, architectuur, kunst, aardrijkskunde, ... .

Lijstjesblokkers: Eén van de grote taboe's in het quizzen. De lijstjesblokkers zijn quizzers die lijstjes/zaken van buiten leren, dikwijls zonder de echte context van het materiaal te kennen, teneinde hiermee te kunnen scoren op quizzen. Voor quizzen geldt echter: Hoe je kennis verwerft is totaal vrij, als je maar het antwoord kan reproduceren.

Link-ronde: Een ronde met een verband tussen de antwoorden. Dat kan inhoudelijk zijn (elk antwoord houdt verband met een bepaalde persoon of stad, elk antwoord is ook een boom, auto, onderdeel van een fiets, ...) of vormelijk (samen vormen de eerste letters van elk antwoord een acrostichon, de laatste letters een telestichon, alle beginletters beginnen met de letter b, de laatste letter van een antwoord is ook de eerste letter van het volgende antwoord, ...). Niet te verwarren met een thema-ronde waar niet zozeer de antwoorden gelinkt zijn dan wel de vragen.

Los Flippos (kortweg "het forum"): In 2003 begon quizploeg LosFlippos met een forum op hun website. Het werd vrijwel een instant succes. Momenteel telt het forum meer dan duizend geregistreerde leden (waarvan een 200-tal actieve - de ene al wat meer dan de andere), en nog enkele tientallen quizzers die de quizaankondigingen, -besprekingen, eeuwigdurende quizzen en discussies over quizgerelateerde en "wereldse" zaken volgen vanaf de zijlijn.

Mattheus-effect: Quiz-interpretatie van een door socioloog Robert K. Merton geformuleerd effect waarbij 'de rijken rijker en de armen armen worden', genoemd naar een citaat uit het evangelie volgens Mattheüs. In quiz-context vooral gebruikt voor linkrondes waar enkel de betere ploegen de link zien, daardoor hoger scoren op die linkronde en dus nog meer voorsprong nemen dan ze zouden behaald hebben indien de vragen zonder link waren gesteld.

Multimediaquiz: Een quiz die gebruikt maakt van multimedia-ondersteuning: foto's, geluid en video. Geeft een extra dimensie aan quizzen en wordt eerder regel dan uitzondering. Gevaar voor Stardusterkes.

Negatieve solo: Wanneer bij de analyse van de antwoorden van een quiz blijkt dat een antwoord door slechts 1 ploeg niet gekend was, spreekt men van een "Negatieve solo". De ploegnaam wordt in dit geval meestal niet vermeld, omdat het niet echt als positief (en in sommige gevallen zelfs ridiculiserend) ervaren wordt. Ook absolute topploegen behalen al eens een negatieve solo.

Ophalers/uitdelers: De ophalers/uitdelers hebben een relatief eenvoudige, maar daarom niet minder belangrijke taak op een quiz. Zij zorgen dat de ploegen op tijd de benodigde bladeren toegestopt krijgen, en zorgen ervoor dat de ingevulde antwoordbladeren bij de jury geraken. Om alle discussies te vermijden kunnen ze best op voorhand instructies krijgen om afwisselend vooraan en achteraan de zaal te beginnen met ophalen. Bovendien geef je ze best mee dat ze niet te lang mogen wachten bij elke tafel, al is dit natuurlijk een gedeelde verantwoordelijkheid met de ploegen.

OZ-Quiz: De Oude Zakken-quiz. Hiermee wordt meestal het type quiz bedoeld die de tegenpool is van de JZ-Quiz. Er worden overwegend klassieke thema's behandeld, en de quiz verloopt meestal volgens een relatief eenvoudig patroon van vraag en antwoord (zonder concept-, link of themarondes).

ov: Wie zich op het inschrijvings-board van het LosFlippos-forum wil inschrijven voor een quiz, maar nog niet 100% zeker is van deelname (doordat er bijvoorbeeld nog geen volledige ploeg samengesteld is) kan dit 'onder voorbehoud' doen. Dit geeft men aan door een (ov) achter de ploegnaam te plaatsen. Dit komt meestal voor bij inschrijvingen voor quizzen die niet in de nabije toekomst plaatsvinden. Varianten hierop zijn onder andere olv (onder licht voorbehoud) en ozv (onder zwaar voorbehoud).

Penisvergelijkende retoriek: Quizzen wordt weleens penisvergelijkende retoriek genoemd, omdat het stereotype beeld van quizzen er een is van mannen die elkaar de loef proberen af te steken met allerlei weetjes, om zo indruk te maken op de rest van het gezelschap.

PH-quiz: Paul Hofkens-Quiz. Paul Hofkens is een legendarisch figuur in de Antwerpse quizwereld. In en rond Antwerpen organiseert hij jaarlijks een aantal quizzen (tot 12 per jaar). Meestal worden deze quizzen als OZ-quiz ervaren.

Pinocchio-vraag: Kom je een vraag tegen die zo makkelijk is dat zowat elke 10- tot 80-jarige ze kan beantwoorden? Dan kan je gerust spreken over een Pinocchio-vraag. Dergelijke vragen bezorgen iedereen een punt, en zijn an sich dan ook overbodig. Je leert er namelijk zelden iets van bij, en voor enig verschil zorgen ze ook al niet.

Prijzentafel: Sommige quizzers vinden een prijzentafel compleet overbodig, anderen nemen niet deel aan een quiz zonder prijzen. Na afloop van de quiz mag elk lid van het winnende team naar de prijzentafel lopen om daar een op de prijzentafel uitgestalde prijs uit te kiezen, gevolgd door de lager geëindigde ploegen. Sommige prijzen zoals een restaurantbezoek zijn voor het ganse team. Naarmate je lager bent geëindigd, wordt de kans op het overblijven van enkel sponsjes en andere huis-, tuin- en keukenspulletjes groter.

Quizaankondiging: Een quizaankondiging is onontbeerlijk als je voldoende deelnemers wil voor je quiz. Of je de aankondiging nu doet in plaatselijke cafés, bij zelfstandigen, in de regionale krant, op de (nationale) quizkalenders, je zorgt best dat je quizaankondiging volgende info bevat: Datum, Beginuur, Plaats, Aantal personen per ploeg, Moeilijkheidsgraad, Deelnameprijs & Contactgegevens om in te schrijven. Op basis van deze info kunnen quizzers vervolgens beslissen om een ploeg in te schrijven. Indien je een quiz maakt enkel bedoeld voor plaatselijke gelegenheidsploegen, vermeld je dit best.

Quizbespreking: De Quizbespreking volgt vrij snel na afloop van de quiz. Wanneer de quizzers na afloop van het stellen van de laatste vraag bij elkaar informeren wat ze er van vonden, is dit immers al een soort van quizbespreking. De "echte" quizbespreking volgt echter nadien op allerhande fora, waarvan het LosFlippos-forum het bekendste en meest bezochte is. Ze begint doorgaans met het posten van de uitslag. Nadien kunnen deelnemers de loftrompet bovenhalen, hun (opbouwende!) kritiek geven, of discussiëren over alle aspecten van de voorbije quiz. De organisator heeft de mogelijkheid om een analyse van zijn quiz te plaatsen op de quizbespreking, zodat eventueel die ook nog besproken kan worden.

Quizcliché: Wanneer een vraag/antwoord zo vaak voorkomt op quizzen, spreekt men van een quizcliché. Typisch voor het Quizcliché is dat het voor regelmatige quizzers een makkie is om dergelijke vragen te beantwoorden, terwijl gelegenheidsquizzers of de gewone man in de straat met moeite van het begrip/de naam gehoord zal hebben. Zie ook: Gangesgaviaal.

Quizkalender: Vroeger enkel op papier (onder andere de kalenders van Bon Valkiers en van Café René), later door die laatste ook op het web geïntroduceerd. Al snel volgde ook een initiatief op de Aleydis-website, die momenteel uitgegroeid is tot de meest gebruikte quizkalender. Op deze kalenders vindt men steevast de volgende info over een quiz: datum, aanvangsuur, aantal personen per ploeg, naam van de quiz, adres, contactpersoon en hoe in te schrijven. Ook kan men er wat extra info terugvinden (speciale accenten e.d.). Op de Aleydis-kalender staat meestal ook een link naar de bespreking van een vorige editie.

Quizloge: Andere naam voor de VQR-beheerraad. Zij zorgen ervoor dat de beheerder van de ranking regelmentswijzigingen kan aftoetsen aan de meningen/eisen van de quizzers. In de beheerraad zijn alle provincies vertegenwoordigd. Vergaderingen van de quizloge worden immer opgeleukt door halfnaakte deernes, kaviaar en champagne.

Quizmastersolo: Wanneer bij de analyse van de antwoorden van een quiz blijkt dat een antwoord door geen enkele ploeg gekend was, spreekt men van een "Quizmastersolo". Hoewel dit meestal als negatief ervaren wordt, moet opgemerkt dat dit - in beperkte mate uiteraard - een quiz ten goede kan komen. Indien de vraag immers interessant was, is dit een ideale gelegenheid voor het quizpubliek om iets bij te leren. Zie ook "Solo Jury".

Quizploeg: Een team van 3 tot soms wel 12 quizzers.

Rankingploeg: Zoals de naam al doet vermoeden, is een rankingploeg een ploeg die genoteerd staat in de Vlaamse QuizRanking. Zowel de nummer 1 als een ploeg op pakweg plaats 600 kan hiermee dus aangeduid worden. Op sommige quizzen wordt het als criterium gebruikt om een prijs te geven (aan de eerste Niet-Rankingploeg dan).

Reglement: Het reglement wordt best op voorhand uitgedeeld en niet voorgelezen (quizzers kunnen lezen). Het reglement bevat best een duidelijke regel om op het einde van de quiz ex-aequo's te regelen. Een voorbeeldreglement is te vinden in de quizkoffer (sectie downloads).

Rookpauze: Door het rookverbod in de quizzalen bestaat een quiz doorgaans uit 2 of meerdere rookpauzes. Dit is ook het moment waarop quizzers elkaars ervaringen en indrukken over de quiz kunnen delen.

Rode Draad: Systeem waarbij gezocht wordt naar een begrip/persoon aan de hand van tips die naar dit begrip verwijzen. Des te vroeger een quizploeg het centrale begrip raadt, des te meer punten ze verdient. Wordt omwille van de intrinsieke mogelijkheid tot verwarring en het (overdreven) gokelement vaak niet geapprecieerd door quizploegen, zeker indien slechts éénmaal gegokt mag worden.

Scheur-ronde: De Scheur-ronde is een variant op de Tip-ronde. Hierbij wordt een vraag gesteld, die men zo kan beantwoorden. Men kan echter ook opteren om te "scheuren" (of een laagje weg te krassen), waardoor een extra - makkelijkere - vraag tevoorschijn komt, met hetzelfde antwoord uiteraard. Wanneer er gescheurd of gekrast is, zal het antwoord normaal gezien minder punten waard zijn.

Schrijver(s): Per ploeg is er (meestal een vast aangeduide) persoon die de taak op zich neemt de antwoorden op het antwoordblad te noteren. In de meeste ploegen is het zo dat de sterkste quizzer deze rol op zich neemt. Het is wel aangeraden dat de rest van de ploeg de schrijver bijstaat en controleert; er zijn al talloze voorbeelden van ploegen die een quiz verloren omdat ze antwoorden op de verkeerde plaats noteerden of een antwoord verkeerd overschreven van een kladblad.

Solo: Wanneer bij de analyse van de antwoorden van een quiz blijkt dat een antwoord slechts door 1 ploeg gekend was, spreekt men van een "Solo". Een solo scoren op de sterkst bezette quizzen is voor de meeste quizzers een grote eer.

Solo Jury Wanneer bij de analyse van de antwoorden van een quiz blijkt dat een antwoord door geen enkele ploeg gekend was, spreekt men van een "Quizmastersolo". Hoewel dit meestal als negatief ervaren wordt, moet opgemerkt dat dit - in beperkte mate uiteraard - een quiz ten goede kan komen. Indien de vraag immers interessant was, is dit een ideale gelegenheid voor het quizpubliek om iets bij te leren. Zie ook "Quizmastersolo".

Stardusterke: Met de opkomst van multimedia op quizzen verhoogt ook het risico op organisatorische foutjes of problemen. Op de Stardust-Quiz van 2008 werden de antwoorden (kortstondig) getoond toen nog niet iedereen afgegeven had. Het is immers snel gebeurd dat je een klik te veel doet in powerpoint, waardoor de slide met de antwoorden geprojecteerd wordt (je kan dit overigens vermijden door een extra - lege - slide tussen de laatste vraag-slide en de slide met de antwoorden te plaatsen). Wanneer dit gebeurt, spreekt men dus van een Stardusterke.

Super-ronde: Een Super-ronde volgt meestal op het einde van een quiz, en is bedoeld om de ploegen het verschil te laten maken. De klassieke Super-ronde biedt per onderwerp 3 vragen: een makkelijke voor 1 punt, een iets uitdagendere voor 2 punten en een moeilijkere voor 3 punten. De ploegen moeten per thema dan kiezen welke van de 3 vragen ze beantwoorden. Dit zorgt voor extra spanning, omdat een afweging gemaakt moet worden tussen hoe zeker je van een antwoord bent en welk risico je wil nemen ten opzichte van je concurrenten. Varianten op de klassieke formule zijn: alle vragen beantwoorden voor 1 punt per vraag (met eventueel een bonuspunt indien de 3 vragen van 1 thema juist zijn), een bepaald aantal antwoorden kiezen dat men mag/kan beantwoorden, ...

Tent-Quiz: Een fenomeen dat zich vanzelfsprekend vooral in de zomer afspeelt: (meestal) als onderdeel van een weekend dorps/buurtfeesten, wordt er op vrijdag- of zaterdagavond een quiz georganiseerd. Aangezien alle activiteiten er doorgaan, vindt ook deze quiz plaats in een tent, temidden van een wei of bos. Leuk indien de temperatuur niet te hard daalt naarmate de avond vordert, minder leuk als er buiten een apocalyptisch zomeronweer losbarst.

Thema-ronde: In tegenstelling tot een Link-ronde, gaat een Thema-ronde uit van een bepaald thema (zoals de naam al doet vermoeden). Aan de hand van dit thema worden van verschillende vragen gesteld. De vragen kunnen specifiek over het thema zelf gaan, of het thema kan louter een inleiding tot de vraag zijn.

Tip-ronde: In een tipronde worden vragen gesteld die niet alleen op zich beantwoord kunnen worden, maar ook aan de hand van geboden tips. Die tips kunnen foto's zijn, maar ook muziek- of beeldfragementen. Een variant op de Tip-ronde kan zijn dat de tips ook effectief gelinkt moeten worden aan de gegeven antwoorden.

Tombola: Een tombola wordt meestal georganiseerd op quizzen ten voordele van een vereniging of een goed doel. Dit wordt door de meeste quizzers als onnodig of storend ervaren. Hoofdreden hiervoor is dat het meestal een tijdrovende bezigheid is die de pauzes (en dus ook de quiz) doet uitlopen.

Trashquizzer: Soort quizzer die sterk/gespecialiseerd is in de zogenaamde "trash": zaken die buiten de mainstream-cultuur vallen. Dit type quizzer zal vooral zijn gading vinden op JZ-Quizzen.

Trio: Wanneer bij de analyse van de antwoorden van een quiz blijkt dat een antwoord slechts door 3 ploegen gekend was, spreekt men van een "Trio".

Voorspeler: Een voorspeler is een ietwat ervaren quizzer die zich kandidaat stelt bij (of gevraagd kan worden door) (beginnende) organisatoren, om hun quiz op voorhand te spelen. Door de score van de voorspeler te bekijken kan een organisator een beeld krijgen van de moeilijkheidsgraad van een quiz. (op voorwaarde dat de organisator - of de voorspeler zelf - een accurate inschatting kan maken van zijn/haar sterkte)

VQR: De Vlaamse QuizRanking. Opgestart door Steven De Ceuster, en in de beginjaren gesponsord door het weekblad Humo. Het is een poging om de relatieve sterkte van Vlaamse quizploegen in te schatten aan de hand van de behaalde quizuitslagen. De ploeg die over een heel seizoen de meeste punten heeft verzameld, staat uiteraard bovenaan. Ploegen die ooit op nummer 1 stonden: MVC, Kwizona, Hego, Café Den Hemel, Ne Grote Met / Brodders & Clockwork.

Vrouwen in de quizwereld: In tegenstelling tot wat veelal geloofd of verkondigd wordt, bestaan ze wel degelijk, vrouwen in de quizwereld. Ze zijn weliswaar in de minderheid bij de absolute topploegen (voor zover wij weten is er echter geen correlatie), maar er zijn genoeg vrouwen die zich graag meten met de rest van de bevolking vwb hun feitenkennis.